Το ΕΣΥ που δεν έγινες ΠΟΤΕ

Γνώρισε διαδρομή 40 ετών.

Όταν, τότε, μια κυβέρνηση με διακηρυγμένες προθέσεις κοινωνικής πολιτικής σχεδιάζει και βάζει σε εφαρμογή ένα σύστημα δευτεροβάθμιων υγειονομικών υπηρεσιών, εκείνο της αναδιοργάνωσης των νοσοκομείων μας. Κατά μίμηση του πρότυπου βρετανικού συστήματος υγείας που ήδη είχε συμπληρώσει 40 χρόνια λειτουργίας, αλλά και συνεχούς (!) αξιολόγησης και μετεξέλιξης.  

Που δεν έγινε όμως ποτέ ακριβώς Εθνικό Σύστημα Υγείας, αφού άφησε απ’ έξω την αναδιοργάνωση των υπηρεσιών υγείας πρώτου βαθμού.

Και στα δυο επίπεδα η μέχρι τότε κατάσταση ήταν πρωτόγονη και αναξιοπρεπής. Τον πρώτο λόγο στην προσέγγιση του αρρώστου είχε ο γιατρός της περιοχής, εφόσον το σήκωνε η τσέπη του, διαφορετικά, ο ασθενής συχνά θα έφτανε στο νοσοκομείο όταν θα ήταν ήδη πολύ αργά. Η παρακολούθηση των χρόνιων παθήσεων στις δομές του ΙΚΑ, πέρα από την αναμονή, συντηρούσε και το φαινόμενο του «λαδώματος» για ευνοϊκότερη μεταχείριση.

Το νέο ΕΣΥ, έστω και περιορισμένο στα όρια των νοσοκομείων, περιλάμβανε ωστόσο θεσμικά όργανα από το ίδιο το σώμα των υγειονομικών, που ρόλος τους ήταν να εντοπίζουν τα προβλήματα και να προτείνουν τις δέουσες αλλαγές. Οι λειτουργίες αυτές ατόνησαν και εκφυλίστηκαν είτε γιατί εξαντλούνταν στα πλαίσια ενός προβληματικού συστήματος, είτε γιατί οι (εκλεγμένοι) μετέχοντες συχνά κινούνταν από ιδιοτελείς βλέψεις, συμβατές με την παράταξη που πρόσκεινταν. Η διαρκής υποχρηματοδότηση και η υποστελέχωση έφεραν τα νοσοκομεία μας στην κατάσταση που ξέρουμε, με το τελειωτικό χτύπημα απ’ την οικονομική κρίση και την πανδημία.

Η πορεία της παρακμής και του ξεπεσμού φαινόταν προδιαγεγραμμένη στο βαθμό που

1)      το ΕΣΥ δεν αντιμετώπισε παράλληλα, και με τον ίδιο ζήλο και τη μέριμνα, την ανάγκη ενός συμπληρωματικού προς τα νοσοκομεία  πρωτοβάθμιου συστήματος ιατρικών υπηρεσιών, με αποτέλεσμα τη συσσώρευση ορδών ασθενών χωρίς επείγον πρόβλημα στις εφημερίες των επειγόντων, και

2)      έλειψε ο σχεδιασμός παρακολούθησης, αναπροσαρμογής και διασύνδεσης του υπάρχοντος δικτύου των νοσοκομειακών μονάδων, ώστε τα περιστατικά να λιμνάζουν στα κλινικά τμήματα σε αναμονή ειδικών εξετάσεων και θεραπειών (καρκινοπαθείς), καθιστώντας την περίθαλψή τους αδικαιολόγητα παρατεταμένη και επόμενα δαπανηρή και σπάταλη.

3)      η αξιολόγηση των προτεραιοτήτων από τα όργανα του ιατρικού σώματος της κάθε μονάδας υπονομεύτηκε από ατομικά συμφέροντα και πολιτικές συμπαρατάξεις

4)      δε λειτούργησε το αναγκαίο feedback μεταξύ μονάδων και κυβερνητικών αρμοδίων

Αυτή τη νοσηρή κατάσταση υπόσχεται υποκριτικά πως σκοπεύει να λύσει το νέο νομοσχέδιο, θέτοντας τις πληρωμένες απ’ τον εργασιακό μας βίο νοσοκομειακές δομές και υπηρεσίες στη διάθεση, τις κερδοσκοπικές βλέψεις και την εκμετάλλευση από ιδιωτικούς ατομικούς ή εταιρικούς φορείς. Εξωθώντας το υπάρχον υγειονομικό προσωπικό, με τις ισχνές αμοιβές εν μέσω εξαντλητικών όρων εργασίας (ποιος να τους το ‘λεγε) που δεν τους αποδίδουν ούτε καν την αντίστοιχη με τους κόπους τους ικανοποίηση της ποιότητας της δουλειάς τους, να αυξήσουν παραπέρα τον εργασιακό τους χρόνο και να δελεαστούν από πρόσθετες του μισθού τους αμοιβές, νόμιμες ή παράτυπες. Ποια τύχη προοιωνίζουν αυτά για τον μελλοντικό ασθενή;

Στην κοινή γνώμη αυτό που επικρατεί είναι ένα συνεχές, μια αίσθηση διαρκούς ματαιότητας, όσο οι ευκαιριακές αντιπαραθέσεις και η επανάληψή τους στην καθημερινότητα τους στερεί την ουσία, άρα και το ενδιαφέρον, καταλήγοντας σε στάση υποταγής. Αυτή η άκαρπη, αμυντική και απαντητική πρακτική ας πάρει τέλος κάποτε. Ο πολίτης πρέπει να μάθει τι σύστημα υγείας δικαιούται και με ποια μέτρα είναι δυνατό να πραγματωθεί.

Ο κόσμος θα συνεχίσει να κρατά αυτή την στάση, όσο δεν του γίνεται σαφές και κατανοητό κάτω από  ποιους ακριβώς ΑΠΑΡΑΒΑΤΟΥΣ όρους μπορεί να αποκτήσει ποτέ την περίθαλψη που πληρώνει και δικαιούται να απολαμβάνει. Ένα επεξεργασμένο συνολικό πρόγραμμα για την Υγεία πρέπει να γίνει κτήμα και διεκδίκηση του καθενός, καθώς είναι μοιραίο αργά ή γρήγορα να βρεθούμε στην ανάγκη του. Μέσα απ’ τις σημερινές αναξιοποίητες δυνατότητες της ψηφιακής επικοινωνίας, γιατί όχι. Με διαρκή διαβούλευση. 

Και τούτο δεν αφορά μόνο την Υγεία. 

ΧΤΙΖΟΝΤΑΣ ΣΤΗΝ ΑΜΜΟ

"ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ" ΤΩΝ ΑΚΤΩΝ, ένα ακόμα θλιβερό χρονικό

Σε μία ολοκληρωτικά παρθένα παραλία της Σκάλας Ερεσού, που το χειμώνα τη σκεπάζει το χειμέριο κύμα και την άνοιξη φυτρώνουν κρινάκια της άμμου, εκεί που εκβάλλει ένα ποταμάκι με υδρόβια βλάστηση, μέσα από τις παλιές καλλιέργειες του κάμπου, προγραμματίζεται άλλη μία κραυγαλέα πράξη καταστροφής του παράκτιου τοπίου των νησιών. Δίπλα σε έναν από τους ωραιότερους οικισμούς της Λέσβου.

<<<<<<<<<<< >>>>>>>>>>>

Η τεχνική της καταπάτησης των ακτών στο Αιγαίο και στο Ιόνιο, της υπέρβασης της νομοθεσίας και του Συντάγματος στις ακτές του τόπου μας ξεκίνησε από τη δικτατορία των συνταγματαρχών.

Ήταν η εποχή που ο παράκτιος χώρος γέμισε με πολυώροφα εκτρώματα, κτισμένα με οικοδομικές άδειες που εκδόθηκαν άνευ όρων, με εντολές των δικτατόρων, δίπλα στο κύμα ή μέσα και σε αρχαιολογικούς τόπους: Χαλκιδική, Σάμος, Κύθνος, Αίγινα και όχι μόνο. Φαίνονται σήμερα σαν καρκίνος στο τοπίο, αυτά τα «ξενοδοχεία της χούντας» όπως τα λέει ο κόσμος.

Στη δεκαετία του ’80 και του ’90 έγινε προσπάθεια να ξεκαθαριστεί η κατάσταση, να επανέλθει η νομιμότητα στην προστασία του αιγιαλού και της παραλίας ως ύψιστου δημόσιου αγαθού. Ήρθε η εποχή του χρηματιστηρίου και της απόλυτης κυριαρχίας της διαφθοράς σε πολεοδομίες, δήμους και νομαρχίες. Οι παραλίες και τα νησιωτικά τοπία στη Μύκονο, στην Πάρο, στη Σαντορίνη, στη Ζάκυνθο διαλύθηκαν από τους «επενδυτές». Πλαστοί ιδιοκτησιακοί τίτλοι, ψευδείς άδειες, πανίσχυροι προστάτες, διαπλεκόμενοι τοπικοί άρχοντες έφερναν τον γρήγορο καταστροφικό πλουτισμό εξασφαλίζοντας τοπικές ομερτά, συμφωνίες σιωπής με τις κοινότητες που προσμέναν λίγα κέρδη από την αξιοποίηση κάθε σπιθαμής γης, από την έλευση ακόμη και ενός τουρίστα.

Την εποχή του Μνημονίου η κατάσταση εκτραχύνθηκε. Από τη Ζάκυνθο και την Κέρκυρα, ως την Κρήτη και την Ίο εμφανίστηκαν ιδιοκτησίες από το πουθενά, σε αμμουδιές, γκρεμούς, παράκτια δάση. Εκδόθηκαν νόμοι, υπογράφτηκαν υποχρεωτικά διατάγματα και ειδικά σχέδια που παρίσταναν ότι ήταν νόμιμα και στην πραγματικότητα έλυναν τα χέρια μεσαζόντων, μεσιτών, επιχειρηματιών πραγματικών ή εικονικών για να βιάσουν τις ελληνικές ακτές.

Η περίπτωση Αφεντέλι στη Σκάλα της Ερεσού είναι μία ακραία συμπυκνωμένη μικρογραφία όλης αυτής της μελανής ιστορίας των νησιών. Επάνω στην άμμο, σχεδόν στην εκβολή του μικρού ποταμού, ετοιμάζεται να κτιστεί ένα νομότυπο τουριστικό συγκρότημα με διώροοφες μεζονέτες, πισίνες δίπλα στη θάλασσα, εστιατόριο, μπαρ, γήπεδο, γιγαντιαίες τσιμεντοστρώσεις για ιδιωτικό πάρκιγκ και ράμπες που κόβουν την ακτή σε κομμάτια για να φέρουν τους πελάτες στο νερό χωρίς να γεμίσουν τα πόδια τους άμμο. Με ιδιοκτήτες που μάλλον μισούν τη φυσική ακτή της θάλασσας της Ερεσού, για πελάτες που τη σιχαίνονται και απολαμβάνουν τον κλιματισμό, το τσιμέντο και το χλωριωμένο νερό της πισίνας αντί για την αλμύρα και το μελτέμι.

Χρειάστηκαν τρεις επάλληλες πράξεις για να έρθει η χάραξη του αιγιαλού και της παραλίας στα μέτρα τους, για να παραβιαστεί η προστασία του μικρού νησιωτικού βιότοπου, για να εξαφανιστεί από τα τοπογραφικά σχέδια το κοινόχρηστο δημόσιο θαλάσσιο μέτωπο.

Τις βάρβαρες επεμβάσεις θα τις διαλύσει κάποια στιγμή η θάλασσα και η υπερχείλιση του ποταμού. Θα είναι οι ίδιοι αυτοί οι άφρονες οι οποίοι θα εγκαλούν το Δημόσιο να σώσει το «βιός τους» και θα ζητούν να ρίξουν και άλλο μπετόν στην άμμο για να συνεχίσουν. Ή θα εγκαταλείψουν αποκρουστικά ερείπια καταμεσής στην αιγαιοπελαγίτικη ομορφιά στο Αφεντέλι.

Όπως συνέβη σε τόσες και τόσες άλλες νησιώτικες παραλίες.

Το παρήγορο είναι ότι όλη αυτή η υπόθεση δεν περνάει στα ψιλά. Μια μεγάλη ομάδα πολιτών μάχεται εμποδίζοντας εδώ και μήνες την οικοδόμηση στην άμμο, στο Αφεντέλι. Με εξαιρετική συνέπεια, σοβαρή επιστημονική τεκμηρίωση, μαχητικές κινητοποιήσεις. Μικροί και μεγάλοι όλων των ηλικιών, από την Ερεσό και τη Μυτιλήνη, έχουν βάλει όπως φαίνεται στοίχημα να σταματήσουν τη νομοτέλεια του περιβαλλοντικού βιασμού της παραλίας τους εξ ονόματος όλων μας. Αξίζει να τους στηρίξουμε.

Νίκος Μπελαβίλας, Καθηγητής ΕΜΠ, Διευθυντής του Εργαστηρίου Αστικού Περιβάλλοντος

(Κοινοποίηση από το λογαριασμό του στο facebook)

 

Η  ΚΑΚΟΔΑΙΜΟΝΙΑ  ΜΑΣ

 

Με πληγώνει βαθειά  η κατάντια του συστήματος υγείας στην Ελλάδα, χώρο της αποκλειστικής επαγγελματικής μου ζωής.

Κλινικά και εργαστηριακά τμήματα κλαδεύτηκαν από υγειονομικό προσωπικό τις τελευταίες δεκαετίες, τόσο από αποχωρήσεις και συνταξιοδοτήσεις που δεν προκάλεσαν νέες προκηρύξεις, όσο και από αποσπάσεις Υγειονομικών, κομματικών πελατών, με τη φωτογραφική σύσταση μονάδων και τμημάτων, χωρίς σχεδιασμό και απαραίτητες μελέτες. Πάγια πρακτική κατά τα ειωθότα. Από τη μια οι ευνοημένοι του συστήματος να απολαμβάνουν τις εργασιακές επιλογές τους, από την άλλη οι ιδεολογικοί αντίπαλοι ή απρόθυμοι στο παιχνίδι της κομματικής συναλλαγής, να ξεμένουν στην ομηρία υποστελεχωμένων  τμημάτων, παλεύοντας να συντηρήσουν το επίπεδο των υπηρεσιών. Να μην εξοκείλει στα όρια της επικινδυνότητας!  

Και πόσο συγκινητικό, σχεδόν απροσδόκητο, να βλέπεις μέσα σ’ αυτούς τους παρατημένους χώρους και τις δομές τις υποβαθμισμένες και υποχρηματοδοτούμενες να παράγεται έργο και επιστήμη επιπέδου!

Το αποτέλεσμα είναι αυτό που ζούμε σε όλη την επικράτεια του Δημοσίου, του προορισμένου να στηρίζει τον κόσμο της εργασίας και να προστατεύει τον πολίτη. Να υπάρχει τεράστια αντίσταση για  οποιαδήποτε αλλαγή στις δομές και στην οργάνωση, στον σχεδιασμό και τον εκσυγχρονισμό, σε ΚΥΝΙΚΟ συνδυασμό με τη χρόνια υποχρηματοδότηση.

Τα λεφτά πάνε αλλού!

Έτσι, όταν οι κρίσεις ξεσπούν, όσα και να λέγονται, με όση οξύτητα και να λέγονται στον δημόσιο και πολιτευτικό διάλογο, είναι απλά επαναλήψεις του ίδιου έργου, καταδικασμένες να μη συμβάλουν στο ελάχιστο στην πρόληψη των επόμενων (κρίσεων) που θα ακολουθήσουν αναπόφευκτα.

Γιατί, διαχειριστής παραμένει ένας κρατικός μηχανισμός που στήθηκε διαχρονικά στη βάση της κομματικής εξουσίας και ελέγχου, με αμαρτωλές διαδικασίες!

Τα σκέφτεσαι όλα αυτά με πόνο ψυχής, γιατί αν δεν ειπωθούν, δε καταγγελθούν, αν δεν ομολογηθούν επιτέλους κάποτε, 

θα διαιωνίζονται σαν η μόνιμη, εδραιωμένη, σταθερή αιτία 

της χρόνιας υπανάπτυξης και οπισθοδρόμησης 

για μάς, τους πολλούς.  

 

Μ. Αυλωνίτου, Παθολόγος ΕΣΥ